Σύντομη γενική παρουσίαση του Συλλόγου και των δράσεών του.

Ο Σύλλογος «ΟΜΟΝΟΙΑ» γεννήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 1976. Τα περισσότερα από τα ιδρυτικά του μέλη ήταν μέλη του παλαιού Φιλανθρωπικού Συλλόγου Κυριών και Δεσποινίδων που έδρασε τα δύσκολα χρόνια μετά τον Πόλεμο και καταργήθηκε από την δικτατορία του 1967. Έτσι θεωρήθηκε ως τιμή και συνέχεια εκείνης της συλλογικής δράσης των γυναικών του Παγώνδα η διατήρηση του τίτλου Κυριών και Δεσποινίδων στον οποίον προστέθηκε η «ΟΜΟΝΟΙΑ» μαζί με την υπόσχεση να κρατηθούν ενωμένα τα μέλη του μπροστά σε οποιαδήποτε δυσκολία του Συλλόγου.
Πολλοί παλαιότερα, αλλά και σήμερα θεωρούν ξεπερασμένο τον τίτλο του Συλλόγου, αλλά τα μέλη του πιστεύουν ότι ο κάθε φορέας χαρακτηρίζεται από τη δράση του και όχι από το όνομά του.
Έτσι η απάντηση σε όλους είναι η 34χρονη, συνεχής, συνεπής με τους σκοπούς του καταστατικού του, που στον πολύχρονο αυτό δρόμο ανανεώθηκε και συμπεριέλαβε κάθε τι που αφορά γενικά την κοινωνία και ειδικά την οικογένεια, τη γυναίκα και το παιδί. .
Ο Σύλλογος ΟΜΟΝΟΙΑ στεγάστηκε στο ερειπωμένο παλαιό Δημοτικό Σχολείο αφού το υποστύλωσε και το συντήρησε όλα τα χρόνια, μέχρι που άρχισε επίσημα η ανακαίνισή του το 1993.
  Ασχολήθηκε με εκδηλώσεις πολιτιστικές , λαογραφικές , μόρφωσης και ενημέρωσης. Συνεργάστηκε με Δήμους της Σάμου, γυναικείους και πολιτιστικούς Συλλόγους της Σάμου, όπως και Νομαρχιακές Υπηρεσίες.
  Ιδιαίτερη συνεργασία είχε με τη ΝΕΛΕ (Νομαρχιακή Επιτροπή Λαϊκής Επιμόρφωσης) και για πολλά χρόνια λειτούργησε με τη βοήθειά της. Πολλά τμήματα επιμόρφωσης όπως: Μαθηματικών, Αγγλικών , Χαλκογραφίας, αργαλειού, κεντήματος, ζωγραφικής, οικογενειακής συμβουλευτικής, ιατρικής ενημέρωσης, πρώτων βοηθειών, μηχανολογίας, γραφομηχανής, παραδοσιακών χορών.
   Μαζί με όλους τους φορείς της κοινότητας , σχεδόν πάντα μπροστάρης , ασχολήθηκε με θέματα πολιτισμού, παιδείας νεολαίας, γυναίκας.
   Για τα ίδια θέματα συνεργάστηκε και με φορείς ολόκληρου του νησιού.. Ξεχωρίζουν οι συνεργασίες με: Την Προοδευτική Κίνηση Γυναικών Σάμου, για την οποία υπήρξε σύμβουλος και υποστηρικτής στο ξεκίνημά της, την Πανσαμιακή Επιτροπή για την Ειρήνη , το Σύλλογο Γυναικών Ηραίου, το Σύλλογο Γυναικών Μυτιληνιών , τον Εκπολιτιστικό Επιμορφωτικό Σύλλογο Μυτιληνιών, το Εργατικό Κέντρο Σάμου. Ακολουθούν το Λύκειο Ελληνίδων , ο Σύλλογος «Ειρήνη» Χώρας , «Καπετάν Λαχανάς» Βαθέος , Κοκκαρίου , Καρλοβάσου «Γοργύρα», Πυθαγορείου «Λυκούργος» , Εξωραϊστικός Ηραίου , Σύλλογος Σπαθαραίων ,Πλατάνου, Μαραθοκάμπου, Παλαιοκάστρου, Κοντακαιίκων, θεατρική Ομάδα Σάμου, «Μουσική παρέα», Ιωνικός Καρλοβάσου, Σύλλογο Γυναικών Πύργου, Χορωδία «Αρμονία», Σπηλαιολογικό Σύλλογο Σάμου «Ο Ευπαλίνος», Σύλλογο Βουρλιωτών, Σύλλογο Μεσογείων «Ζωοδόχος Πηγή». Με τους περισσότερους είχε ανταλλαγές εκδηλώσεων ή από κοινού οργάνωση. 
  Ο Σύλλογος ΟΜΟΝΟΙΑ κλείνοντας στις 6 του Ιανουαρίου2010 τα 34 του χρόνια πέρα από τα συνηθισμένα έχει να παρουσιάσει και αρκετές πρωτόγνωρες και πρωτότυπες δράσεις:. 

•  Καθιέρωσε πρώτος στον κόσμο «Γιορτή του Πατέρα» το 1977, θέλοντας να τιμήσει την ξεχωριστή αυτή μορφή της οικογένειας, παράλληλα με εκείνη της Μητέρας. Από τότε μέχρι σήμερα, κάθε χρόνο, οργανώνει μεγάλη εκδήλωση για τον Πατέρα. 

• Το 1984 ,μετά από δίχρονη προετοιμασία έστησε το Πρώτο Λαογραφικό Μουσείο στη Σάμο στο Παλαιό Δημοτικό Σχολείο το οποίο έγινε πανελλαδικά γνωστό με εκπομπές στην Τηλεόραση, λειτούργησε μέχρι το 1993 οπότε αρχίζει η ανακαίνιση του Κτιρίου. Το Λαογραφικό Μουσείο ξαναστολίστηκε και άνοιξε την πόρτα του στους επισκέπτες στις 23 Μαρτίου 2008. 

Ασχολήθηκε και με άλλες λαογραφικές εκδηλώσεις όπως: 

• «Ου Αγάς». Επί οκτώ χρόνια , στην αρχή με τη βοήθεια του Υπουργείου Πολιτισμού, αναβίωσε το έθιμο «Ου Αγάς» , Ένα αποκριάτικο έθιμο. Ένα είδος δικαστή για τα αδικήματα της χρονιάς που πέρασε.
• Οργάνωσε εκθέσεις λαογραφικού περιεχομένου στο χωριό, στο Σχολείο, αλλά και αλλού σε συνεργασία με άλλους φορείς όπως : Ρ/ Σταθμό Ανατολή, Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο (ΤΕΛ), Προοδευτική Κίνηση Γυναικών Σάμου. 
• Αναπαράστησε θεατρικά, παραδοσιακά παραμύθια και παιχνίδια της Σάμου , φέρνοντας τα παιδιά σε επαφή με την ιστορία και τη ζωή των παππούδων τους. 
• Παρουσιάστηκαν απ΄ αυτά άλλα στο Συνέδριο «Σαμιακής» Λογοτεχνίας το 1988, άλλα στην ΕΡΤ2 μαζί με το θεατρικό «Μορμόλης» το 1989 και σε άλλα χωριά της Σάμου. 
• Σε συνεργασία με τη ΝΕΛΕ οργάνωσε τμήματα εκμάθησης παραδοσιακών χορών στους νέους, τα παιδιά και τις γυναίκες. Μετά τη διάλυσή της συνέχισε με τη βοήθεια κοριτσιών που ξεπήδησαν μέσα απ αυτά τα μαθήματα . Σήμερα περιμένει τη στήριξη του Δήμου για να συνεχιστούν. 
• Παιδική Φωλιά Παγώνδα  
• Ξεμπάζωσε, διαμόρφωσε , καθάρισε, φιλοτέχνησε και εξόπλισε αίθουσες στο υπόγειο του Σχολείου, για παιχνίδι και δημιουργία των παιδιών μέχρι 15 ετών. 
• Παιδική εφημερίδα «Παιδική φωλιά». Μέσα από τη λειτουργία της Παιδικής Φωλιάς, ως χώρος διασκέδασης και έκφρασης ξεπετάχθηκε η πρώτη παιδική εφημερίδα,το1984 και έζησε μέχρι το 1989. Σήμερα επανεκδόθηκε το 2002 και αριθμεί το 48ο φύλλο της. 
• Παλαιό Δημοτικό Σχολείο – Πολιτιστικό Κέντρο. Από όλα τα παραπάνω, φαίνεται πως εκείνο που στέγασε και στήριξε τις εκδηλώσεις και τις προσπάθειες του συλλόγου ήταν το κτίριο του Παλαιού Δημοτικού Σχολείου πλάι στην Πλατεία του Παγώνδα. ·
• Οικολογική Αφίσα Εξέδωσε το 1995 Οικολογική αφίσα στηρίζοντας την προσπάθεια εξοπλισμού του συλλόγου «Φίλοι του Δάσους»,ενάντια στις φωτιές. 

• Ενημέρωση – Επιμόρφωση. 

Πέρα από την παράδοση και τον πολιτισμό ο σύλλογός ενδιαφέρθηκε για την ενημέρωση και την επιμόρφωση των μελών του, αλλά και ολόκληρου του χωριού. Έτσι όλα τα χρόνια διοργάνωσε, με εξέχοντα πρόσωπα της Σάμου, ενημερωτικές ομιλίες και συζητήσεις για θέματα: Γενικού προβληματισμού , ιατρικά , ειδικά για τη Γυναίκα, το παιδί , εργασιακά, ασφαλιστικά , πρόνοιας, Ναρκωτικών. Δημιούργησε βιβλιοθήκη για τα παιδιά στην αίθουσα «Παιδικής Φωλιάς» και για τις γυναίκες στην αίθουσα του Συλλόγου. 

• Διεκδικήσεις και ξεχωριστές συνεργασίες 

Ο Σύλλογος «ΟΜΟΝΟΙΑ» δεν στάθηκε μόνο στον πολιτισμό, στην ενημέρωση , στη μόρφωση, στην παράδοση. 

 Ενδιαφέρθηκε για κάθε πρόβλημα που απασχόλησε στο σύνολό του το χωριό, το οποίο φυσικά επηρέαζε και τα μέλη του. Γι αυτό το σκοπό και όταν χρειάστηκε εμπλούτισε τους σκοπούς του Συλλόγου με την αναμόρφωση του καταστατικού του. 

 Έτσι άλλοτε μπροστάρης και άλλοτε πλάι στους φορείς του χωριού διεκδίκησε υπηρεσίες υγείας σωστές, ασφαλείς και εξυπηρετικές μετακινήσεις των χωριανών και των μαθητών, διατήρηση και στελέχωση του νηπιαγωγείου , αναβάθμιση σε εξαθέσιο και εξοπλισμό του Σχολείου , απόκτηση γηπέδου , τη βελτίωση της Αγροτικής ασφάλισης , σύνταξης . Τη στήριξη των εργαζομένων στον τουρισμό. 

   Με ιδιαίτερη ευαισθησία στα θέματα της γυναίκας , του παιδιού και της Γης Ηλικίας ήταν πρώτος δίπλα στις πρωτοβουλίες της Προοδευτικής Κίνησης Γυναικών Σάμου που αγκαλιάστηκαν από ολόκληρο το Νομό όπως: 

• Το 1998 έρευνα για την Γ Ηλικία και τις ανάγκες της στο Νομό. Εκτελεί την έρευνα στον Παγώνδα και συμμετέχει στην ημερίδα (8-3-1998) με παρέμβαση τα χορευτικά του και συμμετοχή των μελών του στην έκθεση έργων της Γης Ηλικίας.

• Το 1995 κινητοποίηση για ίδρυση Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων στην Β/θμια Εκπαίδευση Σάμου . Ιδρύθηκε , αλλά δεν έχει πλήρως στελεχωθεί ακόμα. 

• Το 1999 Πανσαμιακή , αλλά και με φορείς από Ικαρία και Φούρνους , κινητοποίηση να μη καταργηθεί το ΠΙΚΠΑ, ώστε να μη χαθούν οι υπηρεσίες του , πολύτιμες για τις γυναίκες , τα παιδιά , την οικογένεια.

• Το 1999,12 Δεκεμβρίου , ημερίδα για το παιδί , ιδιαίτερα για αυτό που έχει ειδικές ανάγκες και ακόμη πιο ιδιαίτερα τα παιδιά της Θύμαινας (ένα νησάκι δίπλα στους Φούρνους). Ο σύλλογος παρεμβαίνει , στηρίζει τα αιτήματα για το ειδικό Σχολείο της Σάμου και το σχολείο της Θύμαινας. Ζητάει δε τη βοήθεια της Νομαρχίας (κ. Θαλασσινός) και παρουσιάζει τα θεατρικά της χρονιάς στη Θύμαινα.

• Το 1999 αγωνιώντας για το πρόβλημα των ναρκωτικών βρίσκεται μέσα στις προσπάθειες να στηθεί ένα κέντρο πρόληψης στη Σάμο και απαντάει πρώτος σχεδόν στο κάλεσμα της Προοδευτικής Κίνησης Γυναικών και γίνεται μέλος του Κέντρου Πρόληψης και Αγωγής Υγείας Σάμου «ΦΑΡΟΣ».

• Το 2001 συμμετέχει στη διεξαγωγή σφυγμομέτρησης στη Σάμο για το μεγάλο θέμα του Δημογραφικού και κάνει παρέμβαση στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων στην ημερίδα 13-5-2001. 

Αλληλεγγύη προς ευαίσθητες ομάδες και λαούς. 

Άλλοτε μόνος ,άλλοτε συντονίζοντας και άλλοτε συμμετέχοντας σε άλλων Συλλόγων πρωτοβουλίες εργάστηκε για τη συγκέντρωση πραγμάτων και χρημάτων, για ομάδες που είχαν ανάγκη ή για λαούς πού δοκιμάζονταν από πολέμους ή καταστροφές. 

Ξεχωριστή πάντα η προσφορά του Παγώνδα για την Αιθιοπία, την Γιουγκοσλαβία, τα χωριά ΣΟΣ, τους λαθρομετανάστες πρόσφυγες, τους σεισμόπληκτους της Ελλάδας και της Τουρκίας, του πληγωμένους από το Τσουνάμι της Νοτιανατολικής Ασίας . 

Συμμετοχή στο κίνημα Ειρήνης 

Ο Σύλλογος ΟΜΟΝΟΙΑ όλα τα χρόνια συστρατεύτηκε με τους φορείς της Σάμου που οργάνωσαν εκδηλώσεις και πορείες για την Ειρήνη και συμπαράσταση στους λαούς που δοκιμάζονταν, όπως στη Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στην Παλαιστίνη. Διοργάνωσε στον Παγώνδα παρόμοιες εκδηλώσεις, παρουσίασε θεατρικά που μιλούσαν για την Ειρήνη. 

Επαφές φιλίας και συνεργασίας 

Συμμετέχοντας στις επαφές φιλίας και ειρήνης με τη γειτονική μας χώρα την Τουρκία τις οποίες οργανώνουν η Πανσαμιακή Επιτροπή για την Ειρήνη και η Προοδευτική Κίνηση Γυναικών Σάμου: -Παίρνει μέρος στις Ελληνοτουρκικές Συναντήσεις Γυναικών στη Σάμο και την Κω, και οργανώνει εκδήλωση στο Παγώνδα σε συνεργασία με το Λύκειο Γιουελί της Σμύρνης και το Δημοτικό Σχολείο Παγώνδα . Ακόμη διοργανώνει εκδρομή στο Κουσάντασι – Έφεσο για μια επί τόπου γνωριμία και οικοδόμηση τέτοιων επαφών που θα στηρίζουν την ειρήνη στην περιοχή. Φιλοξενεί και ξεναγεί τους φίλους της Ειρήνης από την Τουρκία στο επαναστολισμένο Λαογραφικό Μουσείο. 

Θα μπορούσαν να αναφερθούν και πολλά ακόμα για το Σύλλογο και τη δράση του μια και δεν σταμάτησε τα 34 αυτά χρόνια να προσφέρει . 

   Η συνεχής όμως και πλούσια δράση ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες οφείλεται στη δουλειά των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων και των απλών μελών του Συλλόγου, την οποίαν εκτιμούσαν όλες οι αρχές του Τόπου, αλλά και φίλοι του και συνέχιζαν όλα αυτά τα χρόνια να τον στηρίζουν. 

  Στα δύσκολα δέκα χρόνια της ανακαίνισης του Σχολείου, ο Σύλλογος συνέχισε να δημιουργεί στην αίθουσα του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Παγώνδα, τον οποίο ευχαρίστησε ιδιαίτερα. 

  Παρά την ακαταλληλότητα και το κρύο, η αίθουσα αυτή βοήθησε το Σύλλογο να μη σταματήσει να δημιουργεί με τα παιδιά και τους νέους μέχρι να λειτουργήσει ξανά το κτίριο του Παλαιού Σχολείου, να παρουσιάσει εκδηλώσεις και να φιλοξενήσει άλλων Συλλόγων, διατηρώντας έτσι τη ζωντάνια του χωριού και τη συνέχεια στην πολιτιστική δημιουργία. 

  Απ΄ αυτή τη θέση ο Σύλλογος «ΟΜΟΝΟΙΑ» εύχεται οι σημερινές και οι αυριανές αρχές του τόπου να συνεχίσουν να στηρίζουν τις συλλογικές προσπάθειες, αφού μόνο αυτές είναι εκείνες που δίνουν ζωή σε ένα τόπο, δένουν τους συμμετέχοντες μ΄ αυτόν, και διαμορφώνουν ανθρώπους της δημιουργίας και της προσφοράς. 

Το σημερινό Δ.Σ 

Βαλεοντή Δεμερτζή Αγγελική Πρόεδρος 

Παπαγρηγορίου Διαμάντω Αντιπρόεδρος 

Αλεξάνδρου Αξιώτη Ευαγγελία Γραμματέας 

Χριστοδουλάκη Χριστίνα Ταμίας 

Κυδωνιέως Ελισσάβετ 

Μανωλιάδου Νίτσα 

Μούρτου Πολυξένη

Λίγα λόγια για τον Παγώνδα της Σάμου

Ο Σύλλογος Κυριών και Δεσποινίδων Παγώνδα Σάμου "ΟΜΟΝΟΙΑ" ιδρύθηκε στον Παγώνδα το 1976 και από τότε μέχρι σήμερα δραστηριοποιείται στο χωριό, αλλά και πέρα απ΄ αυτό μα πάντα με βάση το ίδιο.

Για την ονομασία του Παγώνδα υπάρχουν διάφορες απόψεις:

• Ότι προέρχεται η ονομασία του από τον Παγώνδα της Εύβοιας κάτοικοι του οποίου ήρθαν και κατοίκησαν στον ωραίο αυτό τόπο.

• Ότι σημαίνει τόπος πηγών σε δωρική διάλεκτο (παγών +ντας το δωρικό άλφα σε ιωνική γραφή γίνεται η και το ντας στα τούρκικα σημαίνει τόπος).

• Στα τούρκικα πάλι Παγώνδας σημαίνει τόπος αμπελώνων.

Η αλήθεια είναι ότι και πολλά νερά υπήρχαν και υπάρχουν, αλλά και αμπέλια επίσης. 


Ο Παγώνδας έχει και το παραγκώμι του. Κοκκινοχώρι το ονόμαζαν, διότι φάνταζε κόκκινο, αφού οι στέγες του ήταν κόκκινες από το κοκκινόχωμα, το οποίο έβαζαν στα δώματα και το οποίο έβαφε και τους τοίχους, αυτό βέβαια προτού τα σπίτια πάρουν τη σημερινή τους μορφή. Κόκκινες χωμάτινες στέγες, στενά δρομάκια λιθόστρωτα και μικρά σπίτια έδιναν μια άλλη όψη στο χωριό. 
Κοκκινοχώρι το ονόμασαν και οι αρχές για το ρωμαλέο αριστερό του κίνημα.


Μήπως άραγε έπαιξαν κάποιο ρόλο και οι προτιμήσεις των κατοίκων στο ντύσιμό τους αφού:

• Οι άνδρες φορούσαν κόκκινα φέσια, ζωνάρια, μαντίλες στη μέση. Ακόμη προτιμούσαν και κόκκινη φόδρα στα παλτά τους.

• Οι γυναίκες ντύνονταν με κανελί φουστάνες, κόκκινα μπολκιά (εφαρμοστά ζακετάκια με κουμπιά από πάνω μέχρι κάτω), κεραμιδί τσεμπέρια.

Ο Παγώνδας είναι ένα από τα τέσσερα μεγάλα χωριά της Σάμου, στο νοτιοανατολικό τμήμα της, στους πρόποδες του Μπουρνιά και σε υψόμετρο 187 μέτρα. Στο τοπικό διαμέρισμα του Παγώνδα ανήκει και το Ηραίον, τουριστικός οικισμός κοντά στα ερείπια του μεγαλύτερου ναού της αρχαιότητας, όπως μαρτυρεί ο πατέρας της ιστορίας Ηρόδοτος, ναός αφιερωμένος στη ζηλιάρα θεά Ήρα. 
Οι ασχολίες των κατοίκων σήμερα είναι κύρια η γεωργία και ο τουρισμός. Πριν πολλά χρόνια το 90% των κατοίκων ήταν γεωργοί, οι οποίοι διακρίνονταν, για την προοδευτικότητά τους. Παρήγαγαν δε πολύ λάδι, εύγεστο μοσχάτο κρασί, καπνό, λιγότερα δημητριακά και εσπεριδοειδή. 
Σήμερα λειτουργούν δύο υπερσύγχρονα λιοτρίβια, υπάρχει σχολείο, νηπιαγωγείο και λειτουργούν δύο ενορίες των εκκλησιών της Αγίας Τριάδας και του Χριστού.
Η Αγία τριάδα δεσπόζει του χωριού με το μέγεθός της και τη θέση της. 
Ο Χριστός ξεχωρίζει με το θαυμάσιο μαρμάρινο καμπαναριό του, κτισμένο το 1805, το οποίο έχει τρεις καμπάνες κατασκευασμένες από ειδικό μεταλλικό κράμα από χαλκό, ατσάλι και ασήμι.


Υπάρχουν δύο γεωργικοί συνεταιρισμοί. Ο Ελαιουργικός και ο Οινοποιητικός στα γραφεία του οποίου λειτουργεί παράρτημα της Αγροτικής Τράπεζας. 
Δύο δημόσια πλυντήρια άντεξαν στο χρόνο, της Τρούμπας και της Μεγάλης Βρύσης, για να μας θυμίζουν μέρος της ζωής των παππούδων μας. 
Από τον Παγώνδα κατάγονται καταξιωμένοι συγγραφείς και επιστήμονες.
Τέλος μεγάλη επιτυχία υπήρξε για τους χωριανούς να γίνει το Παλιό Σχολείο Πολιτιστικό Κέντρο, στο οποίο σήμερα στεγάζονται τα δύο μουσεία το Λαογραφικό και το Ιστορικό. 
    Οι Παγωνδιώτες σε όλη τη διάρκεια της ιστορικής διαδρομής των Ελλήνων έπαιξαν σημαίνοντα ρόλο σε αγώνες αμυντικούς, απελευθερωτικούς και κοινωνικούς.

Λαογραφικό Μουσείο Παγώνδα Συλλόγου "ΟΜΟΝΟΙΑ" Δ-Δ Παγώνδα

Ο Σύλλογος ασχολείται με την παράδοση αμέσως μετά την ίδρυσή του (6-1-1976), με το χορό, τη μουσική, τις λαογραφικές εκθέσεις, τον Καραγκιόζη. Έτσι συνδιοργανώνει με το Κέντρο Επαγγελματικής Τεχνικής Εκπαίδευσης (ΚΕΤΕ) Σάμου λαογραφική έκθεση στο χώρο του Σχολείου στο Μαλαγάρι, και στα πλαίσια του « Έτους Λαογραφικής Παράδοσης» του Υπουργείου Παιδείας το 1980. 

 Αυτή ήταν και η αφορμή, ώστε να αποφασίσει τη συλλογή αντικειμένων για τη δημιουργία ενός Λαογραφικού Μουσείου στον Παγώνδα. 

  

Το Λαογραφικό Μουσείο 1984-1993

Το 1984 λοιπόν εγκαινιάζεται το Λαογραφικό Μουσείο του Συλλόγου στον Παγώνδα σε δύο αίθουσες του Παλαιού Δημοτικού Σχολείου. 

 Είναι το πρώτο πάνω στη Σάμο, το οποίο λειτουργεί μέχρι και το 1993 οπότε αρχίζει η ανακαίνιση του κτιρίου. 

 Το Λαογραφικό Μουσείο είναι στολισμένο σε δύο μεγάλες αίθουσες. 

 Μια αίθουσα με όλες τις γωνιές ενός παραδοσιακού σπιτιού. Τη ζεστή γωνιά του τζακιού με το σοφρά , την κουζίνα , την κρεβατοκάμαρα, την τραπεζαρία, το σαλόνι με όλα τα αντικείμενα, τα έπιπλα και τα υφαντά υφάσματα. 

 Μια ακόμα αίθουσα που περιελάμβανε, όλα τα εργαλεία και τα αντικείμενα ενός «κατωγιού» όπως τον αργαλειό, τα είδη αποθήκευσης υγρών και στερεών προϊόντων, τα εργαλεία καλλιέργειας και συγκομιδής προϊόντων Ακόμη σ’ αυτή την αίθουσα εκτίθεντο και εργαλεία επαγγελμάτων, που εξελίχτηκαν αργότερα σε μηχανήματα. 

 Το Λαογραφικό Μουσείο έγινε Πανελλαδικά γνωστό με δύο εκπομπές στην ΕΡΤ2 από τον Νέστορα Μάτσα, σε συνδυασμό με θεατρικές παραστάσεις παραδοσιακών Σαμιώτικων παραμυθιών και παιχνιδιών από τα παιδιά του Παγώνδα. 

 Καταγράφτηκε στους επίσημους καταλόγους του Υπουργείου Πολιτισμού, σε τουριστικούς οδηγούς για τη Σάμο. 

 Έγινε χώρος λαογραφικών εκδηλώσεων του Συλλόγου, αλλά και σε συνδιοργάνωση με άλλους φορείς. 

 Η ίδρυσή του συνέβαλε καθοριστικά στον χαρακτηρισμό του κτιρίου ως διατηρητέου, την μετέπειτα ένταξή του σε πρόγραμμα και τη χρηματοδότηση της ανακαίνισης του.

 Το Λαογραφικό Μουσείο το 2008 

   Το 2006 με τη στήριξη του Δήμου και μέσα από ένα πρόγραμμα γίνεται κατορθωτή η διαμόρφωση του ανακαινισμένου χώρου, ο οποίος έχει περιορισθεί, και γίνονται οι βασικές χρωματουργικές εργασίες. Συγχρόνως μεταφέρονται για άλλη μια φορά τα πράγματα του Λαογραφικού, για ν΄ αρχίσει η δύσκολη συντήρησή τους και το ξεκίνημα της προσπάθειας επαναστολισμού του τον Οκτώβρη του 2007. 

 Μετά από πέντε μήνες επίπονης δουλειάς των μελών του Συλλόγου, αλλά και πολλών εξόδων το Λαογραφικό Μουσείο άνοιξε τις πόρτες του στους επισκέπτες στις 23 Μαρτίου 2008 πιο πλούσιο και πιο όμορφο στο νέο διαμορφωμένο χώρο. 

 Το Λαογραφικό Μουσείο σήμερα αποτελείται από πέντε ξεχωριστές αίθουσες. 

Την κρεβατοκάμαρα, τη σαλοτραπεζαρία , την κουζίνα και φυσικά με όλα εκείνα τα αναγκαία αντικείμενα και στολίδια ενός παραδοσιακού σπιτιού. Διαθέτει μία αίθουσα αργαλειού με όλα τα απαραίτητα αντικείμενα υφαντικής και έκθεση υφαντών. 

Ακόμη μία αίθουσα που παρουσιάζει το παραδοσιακό «Κατώι»με όλα τα αντικείμενα για τις εργασίες της νοικοκυράς και όλα τα εργαλεία του νοικοκύρη.

Η αίθουσα είναι συγχρόνως και έκθεση εργαλείων επαγγελμάτων, που έδωσαν τη θέση τους στις μηχανές, όπως και ασχολιών του χωριού που έχουν σταματήσει σήμερα. 

Το Λαογραφικό Μουσείο λειτουργεί την τουριστική περίοδο, από τον Ιούνιο μέχρι και τον Οκτώβρη,

Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη, Σάββατο 10πμ -1μμ. Τετάρτη, Παρασκευή, Κυριακή 5.30μμ- 8.30μμ. Τηλ Επικοινωνίας 6979542918, 6973910299