Ο Σύλλογος «ΟΜΟΝΟΙΑ» γεννήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 1976. Τα περισσότερα από τα ιδρυτικά του μέλη ήταν μέλη του παλαιού Φιλανθρωπικού Συλλόγου Κυριών και Δεσποινίδων που έδρασε τα δύσκολα χρόνια μετά τον Πόλεμο και καταργήθηκε από την δικτατορία του 1967. Έτσι θεωρήθηκε ως τιμή και συνέχεια εκείνης της συλλογικής δράσης των γυναικών του Παγώνδα η διατήρηση του τίτλου Κυριών και Δεσποινίδων στον οποίον προστέθηκε η «ΟΜΟΝΟΙΑ» μαζί με την υπόσχεση να κρατηθούν ενωμένα τα μέλη του μπροστά σε οποιαδήποτε δυσκολία του Συλλόγου.
Πολλοί παλαιότερα, αλλά και σήμερα θεωρούν ξεπερασμένο τον τίτλο του Συλλόγου, αλλά τα μέλη του πιστεύουν ότι ο κάθε φορέας χαρακτηρίζεται από τη δράση του και όχι από το όνομά του.
Έτσι η απάντηση σε όλους είναι η 34χρονη, συνεχής, συνεπής με τους σκοπούς του καταστατικού του, που στον πολύχρονο αυτό δρόμο ανανεώθηκε και συμπεριέλαβε κάθε τι που αφορά γενικά την κοινωνία και ειδικά την οικογένεια, τη γυναίκα και το παιδί. .
Ο Σύλλογος ΟΜΟΝΟΙΑ στεγάστηκε στο ερειπωμένο παλαιό Δημοτικό Σχολείο αφού το υποστύλωσε και το συντήρησε όλα τα χρόνια, μέχρι που άρχισε επίσημα η ανακαίνισή του το 1993.
Ασχολήθηκε με εκδηλώσεις πολιτιστικές , λαογραφικές , μόρφωσης και ενημέρωσης. Συνεργάστηκε με Δήμους της Σάμου, γυναικείους και πολιτιστικούς Συλλόγους της Σάμου, όπως και Νομαρχιακές Υπηρεσίες.
Ιδιαίτερη συνεργασία είχε με τη ΝΕΛΕ (Νομαρχιακή Επιτροπή Λαϊκής Επιμόρφωσης) και για πολλά χρόνια λειτούργησε με τη βοήθειά της. Πολλά τμήματα επιμόρφωσης όπως: Μαθηματικών, Αγγλικών , Χαλκογραφίας, αργαλειού, κεντήματος, ζωγραφικής, οικογενειακής συμβουλευτικής, ιατρικής ενημέρωσης, πρώτων βοηθειών, μηχανολογίας, γραφομηχανής, παραδοσιακών χορών.
Μαζί με όλους τους φορείς της κοινότητας , σχεδόν πάντα μπροστάρης , ασχολήθηκε με θέματα πολιτισμού, παιδείας νεολαίας, γυναίκας.
Για τα ίδια θέματα συνεργάστηκε και με φορείς ολόκληρου του νησιού.. Ξεχωρίζουν οι συνεργασίες με: Την Προοδευτική Κίνηση Γυναικών Σάμου, για την οποία υπήρξε σύμβουλος και υποστηρικτής στο ξεκίνημά της, την Πανσαμιακή Επιτροπή για την Ειρήνη , το Σύλλογο Γυναικών Ηραίου, το Σύλλογο Γυναικών Μυτιληνιών , τον Εκπολιτιστικό Επιμορφωτικό Σύλλογο Μυτιληνιών, το Εργατικό Κέντρο Σάμου. Ακολουθούν το Λύκειο Ελληνίδων , ο Σύλλογος «Ειρήνη» Χώρας , «Καπετάν Λαχανάς» Βαθέος , Κοκκαρίου , Καρλοβάσου «Γοργύρα», Πυθαγορείου «Λυκούργος» , Εξωραϊστικός Ηραίου , Σύλλογος Σπαθαραίων ,Πλατάνου, Μαραθοκάμπου, Παλαιοκάστρου, Κοντακαιίκων, θεατρική Ομάδα Σάμου, «Μουσική παρέα», Ιωνικός Καρλοβάσου, Σύλλογο Γυναικών Πύργου, Χορωδία «Αρμονία», Σπηλαιολογικό Σύλλογο Σάμου «Ο Ευπαλίνος», Σύλλογο Βουρλιωτών, Σύλλογο Μεσογείων «Ζωοδόχος Πηγή». Με τους περισσότερους είχε ανταλλαγές εκδηλώσεων ή από κοινού οργάνωση.
Ο Σύλλογος ΟΜΟΝΟΙΑ κλείνοντας στις 6 του Ιανουαρίου2010 τα 34 του χρόνια πέρα από τα συνηθισμένα έχει να παρουσιάσει και αρκετές πρωτόγνωρες και πρωτότυπες δράσεις:.
- Καθιέρωσε πρώτος στον κόσμο «Γιορτή του Πατέρα» το 1977, θέλοντας να τιμήσει την ξεχωριστή αυτή μορφή της οικογένειας, παράλληλα με εκείνη της Μητέρας. Από τότε μέχρι σήμερα, κάθε χρόνο, οργανώνει μεγάλη εκδήλωση για τον Πατέρα.
- Το 1984 ,μετά από δίχρονη προετοιμασία έστησε το Πρώτο Λαογραφικό Μουσείο στη Σάμο στο Παλαιό Δημοτικό Σχολείο το οποίο έγινε πανελλαδικά γνωστό με εκπομπές στην Τηλεόραση, λειτούργησε μέχρι το 1993 οπότε αρχίζει η ανακαίνιση του Κτιρίου. Το Λαογραφικό Μουσείο ξαναστολίστηκε και άνοιξε την πόρτα του στους επισκέπτες στις 23 Μαρτίου 2008.
- «Ου Αγάς». Επί οκτώ χρόνια , στην αρχή με τη βοήθεια του Υπουργείου Πολιτισμού, αναβίωσε το έθιμο «Ου Αγάς» , Ένα αποκριάτικο έθιμο. Ένα είδος δικαστή για τα αδικήματα της χρονιάς που πέρασε.
- Οργάνωσε εκθέσεις λαογραφικού περιεχομένου στο χωριό, στο Σχολείο, αλλά και αλλού σε συνεργασία με άλλους φορείς όπως : Ρ/ Σταθμό Ανατολή, Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο (ΤΕΛ), Προοδευτική Κίνηση Γυναικών Σάμου.
- Αναπαράστησε θεατρικά, παραδοσιακά παραμύθια και παιχνίδια της Σάμου , φέρνοντας τα παιδιά σε επαφή με την ιστορία και τη ζωή των παππούδων τους.
- Παρουσιάστηκαν απ΄ αυτά άλλα στο Συνέδριο «Σαμιακής» Λογοτεχνίας το 1988, άλλα στην ΕΡΤ2 μαζί με το θεατρικό «Μορμόλης» το 1989 και σε άλλα χωριά της Σάμου.
- Σε συνεργασία με τη ΝΕΛΕ οργάνωσε τμήματα εκμάθησης παραδοσιακών χορών στους νέους, τα παιδιά και τις γυναίκες. Μετά τη διάλυσή της συνέχισε με τη βοήθεια κοριτσιών που ξεπήδησαν μέσα απ αυτά τα μαθήματα . Σήμερα περιμένει τη στήριξη του Δήμου για να συνεχιστούν.
- Παιδική Φωλιά Παγώνδα
- Ξεμπάζωσε, διαμόρφωσε , καθάρισε, φιλοτέχνησε και εξόπλισε αίθουσες στο υπόγειο του Σχολείου, για παιχνίδι και δημιουργία των παιδιών μέχρι 15 ετών.
- Παιδική εφημερίδα «Παιδική φωλιά». Μέσα από τη λειτουργία της Παιδικής Φωλιάς, ως χώρος διασκέδασης και έκφρασης ξεπετάχθηκε η πρώτη παιδική εφημερίδα,το1984 και έζησε μέχρι το 1989. Σήμερα επανεκδόθηκε το 2002 και αριθμεί το 48ο φύλλο της.
- Παλαιό Δημοτικό Σχολείο – Πολιτιστικό Κέντρο. Από όλα τα παραπάνω, φαίνεται πως εκείνο που στέγασε και στήριξε τις εκδηλώσεις και τις προσπάθειες του συλλόγου ήταν το κτίριο του Παλαιού Δημοτικού Σχολείου πλάι στην Πλατεία του Παγώνδα. ·
- Οικολογική Αφίσα Εξέδωσε το 1995 Οικολογική αφίσα στηρίζοντας την προσπάθεια εξοπλισμού του συλλόγου «Φίλοι του Δάσους»,ενάντια στις φωτιές.
- Ενημέρωση – Επιμόρφωση.
Πέρα από την παράδοση και τον πολιτισμό ο σύλλογός ενδιαφέρθηκε για την ενημέρωση και την επιμόρφωση των μελών του, αλλά και ολόκληρου του χωριού. Έτσι όλα τα χρόνια διοργάνωσε, με εξέχοντα πρόσωπα της Σάμου, ενημερωτικές ομιλίες και συζητήσεις για θέματα: Γενικού προβληματισμού , ιατρικά , ειδικά για τη Γυναίκα, το παιδί , εργασιακά, ασφαλιστικά , πρόνοιας, Ναρκωτικών. Δημιούργησε βιβλιοθήκη για τα παιδιά στην αίθουσα «Παιδικής Φωλιάς» και για τις γυναίκες στην αίθουσα του Συλλόγου.
- Διεκδικήσεις και ξεχωριστές συνεργασίες
Ο Σύλλογος «ΟΜΟΝΟΙΑ» δεν στάθηκε μόνο στον πολιτισμό, στην ενημέρωση , στη μόρφωση, στην παράδοση.
Ενδιαφέρθηκε για κάθε πρόβλημα που απασχόλησε στο σύνολό του το χωριό, το οποίο φυσικά επηρέαζε και τα μέλη του. Γι αυτό το σκοπό και όταν χρειάστηκε εμπλούτισε τους σκοπούς του Συλλόγου με την αναμόρφωση του καταστατικού του.
Έτσι άλλοτε μπροστάρης και άλλοτε πλάι στους φορείς του χωριού διεκδίκησε υπηρεσίες υγείας σωστές, ασφαλείς και εξυπηρετικές μετακινήσεις των χωριανών και των μαθητών, διατήρηση και στελέχωση του νηπιαγωγείου , αναβάθμιση σε εξαθέσιο και εξοπλισμό του Σχολείου , απόκτηση γηπέδου , τη βελτίωση της Αγροτικής ασφάλισης , σύνταξης . Τη στήριξη των εργαζομένων στον τουρισμό.
Με ιδιαίτερη ευαισθησία στα θέματα της γυναίκας , του παιδιού και της Γης Ηλικίας ήταν πρώτος δίπλα στις πρωτοβουλίες της Προοδευτικής Κίνησης Γυναικών Σάμου που αγκαλιάστηκαν από ολόκληρο το Νομό όπως:
- Το 1998 έρευνα για την Γ Ηλικία και τις ανάγκες της στο Νομό. Εκτελεί την έρευνα στον Παγώνδα και συμμετέχει στην ημερίδα (8-3-1998) με παρέμβαση τα χορευτικά του και συμμετοχή των μελών του στην έκθεση έργων της Γης Ηλικίας.
- Το 1995 κινητοποίηση για ίδρυση Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων στην Β/θμια Εκπαίδευση Σάμου . Ιδρύθηκε , αλλά δεν έχει πλήρως στελεχωθεί ακόμα.
- Το 1999 Πανσαμιακή , αλλά και με φορείς από Ικαρία και Φούρνους , κινητοποίηση να μη καταργηθεί το ΠΙΚΠΑ, ώστε να μη χαθούν οι υπηρεσίες του , πολύτιμες για τις γυναίκες , τα παιδιά , την οικογένεια.
- Το 1999,12 Δεκεμβρίου , ημερίδα για το παιδί , ιδιαίτερα για αυτό που έχει ειδικές ανάγκες και ακόμη πιο ιδιαίτερα τα παιδιά της Θύμαινας (ένα νησάκι δίπλα στους Φούρνους). Ο σύλλογος παρεμβαίνει , στηρίζει τα αιτήματα για το ειδικό Σχολείο της Σάμου και το σχολείο της Θύμαινας. Ζητάει δε τη βοήθεια της Νομαρχίας (κ. Θαλασσινός) και παρουσιάζει τα θεατρικά της χρονιάς στη Θύμαινα.
- Το 1999 αγωνιώντας για το πρόβλημα των ναρκωτικών βρίσκεται μέσα στις προσπάθειες να στηθεί ένα κέντρο πρόληψης στη Σάμο και απαντάει πρώτος σχεδόν στο κάλεσμα της Προοδευτικής Κίνησης Γυναικών και γίνεται μέλος του Κέντρου Πρόληψης και Αγωγής Υγείας Σάμου «ΦΑΡΟΣ».
- Το 2001 συμμετέχει στη διεξαγωγή σφυγμομέτρησης στη Σάμο για το μεγάλο θέμα του Δημογραφικού και κάνει παρέμβαση στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων στην ημερίδα 13-5-2001.
Αλληλεγγύη προς ευαίσθητες ομάδες και λαούς.
Άλλοτε μόνος ,άλλοτε συντονίζοντας και άλλοτε συμμετέχοντας σε άλλων Συλλόγων πρωτοβουλίες εργάστηκε για τη συγκέντρωση πραγμάτων και χρημάτων, για ομάδες που είχαν ανάγκη ή για λαούς πού δοκιμάζονταν από πολέμους ή καταστροφές.
Ξεχωριστή πάντα η προσφορά του Παγώνδα για την Αιθιοπία, την Γιουγκοσλαβία, τα χωριά ΣΟΣ, τους λαθρομετανάστες πρόσφυγες, τους σεισμόπληκτους της Ελλάδας και της Τουρκίας, του πληγωμένους από το Τσουνάμι της Νοτιανατολικής Ασίας .
Συμμετοχή στο κίνημα Ειρήνης
Ο Σύλλογος ΟΜΟΝΟΙΑ όλα τα χρόνια συστρατεύτηκε με τους φορείς της Σάμου που οργάνωσαν εκδηλώσεις και πορείες για την Ειρήνη και συμπαράσταση στους λαούς που δοκιμάζονταν, όπως στη Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στην Παλαιστίνη. Διοργάνωσε στον Παγώνδα παρόμοιες εκδηλώσεις, παρουσίασε θεατρικά που μιλούσαν για την Ειρήνη.
Επαφές φιλίας και συνεργασίας
Συμμετέχοντας στις επαφές φιλίας και ειρήνης με τη γειτονική μας χώρα την Τουρκία τις οποίες οργανώνουν η Πανσαμιακή Επιτροπή για την Ειρήνη και η Προοδευτική Κίνηση Γυναικών Σάμου: -Παίρνει μέρος στις Ελληνοτουρκικές Συναντήσεις Γυναικών στη Σάμο και την Κω, και οργανώνει εκδήλωση στο Παγώνδα σε συνεργασία με το Λύκειο Γιουελί της Σμύρνης και το Δημοτικό Σχολείο Παγώνδα . Ακόμη διοργανώνει εκδρομή στο Κουσάντασι – Έφεσο για μια επί τόπου γνωριμία και οικοδόμηση τέτοιων επαφών που θα στηρίζουν την ειρήνη στην περιοχή. Φιλοξενεί και ξεναγεί τους φίλους της Ειρήνης από την Τουρκία στο επαναστολισμένο Λαογραφικό Μουσείο.
Θα μπορούσαν να αναφερθούν και πολλά ακόμα για το Σύλλογο και τη δράση του μια και δεν σταμάτησε τα 34 αυτά χρόνια να προσφέρει .
Η συνεχής όμως και πλούσια δράση ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες οφείλεται στη δουλειά των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων και των απλών μελών του Συλλόγου, την οποίαν εκτιμούσαν όλες οι αρχές του Τόπου, αλλά και φίλοι του και συνέχιζαν όλα αυτά τα χρόνια να τον στηρίζουν.
Στα δύσκολα δέκα χρόνια της ανακαίνισης του Σχολείου, ο Σύλλογος συνέχισε να δημιουργεί στην αίθουσα του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Παγώνδα, τον οποίο ευχαρίστησε ιδιαίτερα.
Παρά την ακαταλληλότητα και το κρύο, η αίθουσα αυτή βοήθησε το Σύλλογο να μη σταματήσει να δημιουργεί με τα παιδιά και τους νέους μέχρι να λειτουργήσει ξανά το κτίριο του Παλαιού Σχολείου, να παρουσιάσει εκδηλώσεις και να φιλοξενήσει άλλων Συλλόγων, διατηρώντας έτσι τη ζωντάνια του χωριού και τη συνέχεια στην πολιτιστική δημιουργία.
Απ΄ αυτή τη θέση ο Σύλλογος «ΟΜΟΝΟΙΑ» εύχεται οι σημερινές και οι αυριανές αρχές του τόπου να συνεχίσουν να στηρίζουν τις συλλογικές προσπάθειες, αφού μόνο αυτές είναι εκείνες που δίνουν ζωή σε ένα τόπο, δένουν τους συμμετέχοντες μ΄ αυτόν, και διαμορφώνουν ανθρώπους της δημιουργίας και της προσφοράς.
Το σημερινό Δ.Σ
Βαλεοντή Δεμερτζή Αγγελική Πρόεδρος
Παπαγρηγορίου Διαμάντω Αντιπρόεδρος
Αλεξάνδρου Αξιώτη Ευαγγελία Γραμματέας
Χριστοδουλάκη Χριστίνα Ταμίας
Κυδωνιέως Ελισσάβετ
Μανωλιάδου Νίτσα
Μούρτου Πολυξένη
